RBI ನಿಯಮದ ಪ್ರಕಾರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಎಷ್ಟು ಹೊಂದಿರಬೇಕು ಗೊತ್ತಾ?

ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಬ್ಯಾಂಕ್ (Bank) ಕೆಲವು ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕರು ಆ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ನಿಯಮಗಳು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಿಂದ (RBI) ಬಂದಿವೆ. ಎಲ್ಲಾ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು. ಅಂತಹ ಒಂದು ನಿಯಮವೆಂದರೆ ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ನಿಯಮದಂತೆ ನೀವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕನಿಷ್ಠ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ (Minimum balance) ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ದಂಡ ಕಟ್ಟಬೇಕಾಗಬಹುದು.

ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮೊತ್ತದ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಹೊಂದಿರುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ. ಹಾಗೆ ಮಾಡದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದಂಡ ಅಥವಾ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ (Account) ನಿಮ್ಮ ಬಳಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಹಣವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ದಂಡ ವಿಧಿಸಿದರೆ ಏನಾಗುತ್ತದೆ? ದಂಡದ ಮೊತ್ತ ಎಷ್ಟು? ಇದಕ್ಕಾಗಿ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕೆಲವು ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚಿನ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಕನಿಷ್ಠ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಅದರಂತೆ, ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಯ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ರೂಢಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದರೆ ದಂಡವನ್ನು ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ . ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಕನಿಷ್ಠ ಮೊತ್ತವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸದ ಕಾರಣ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಶಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಹಣವನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

RBI ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು

ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಠೇವಣಿ (Minimum deposit) ಮೊತ್ತವನ್ನು, ಇಮೇಲ್ ಅಥವಾ ಪತ್ರದ ಮೂಲಕ ತಿಳಿಸಬೇಕು .
ಅಧಿಸೂಚನೆಯ ನಂತರ ಒಂದು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸದಿದ್ದರೆ ದಂಡವನ್ನು ವಿಧಿಸಬಹುದು.
ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ (Customers) ಗಡುವು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಈ ಅವಧಿಯು ಒಂದು ತಿಂಗಳು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರಬಹುದು.
ಬ್ಯಾಂಕ್ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ನಂತರ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ತಿಳಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ದಂಡವನ್ನು ವಿಧಿಸಬಹುದು.

ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯಬೇಕು

ಆರ್‌ಬಿಐ (RBI) ನೀಡಿರುವ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ದಂಡವನ್ನು ವಿಧಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಅವುಗಳ ಮಂಡಳಿಗಳ ಅನುಮತಿ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಮಂಡಳಿಯ ಅನುಮೋದನೆಯ ನಂತರ ಶುಲ್ಕ ವಿಧಿಸುವ ನೀತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಈ ದಂಡವನ್ನು ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಆರ್‌ಬಿಐ ನಿಯಮ

ಕನಿಷ್ಠ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್‌ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮೊತ್ತಕ್ಕೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮೊತ್ತವನ್ನು ನಿಗದಿತ ಶೇಕಡಾವಾರು ಎಂದು ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸ್ಲ್ಯಾಬ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಆರ್‌ಬಿಐ ಪ್ರಕಾರ, ದಂಡವು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಸರಾಸರಿ ವೆಚ್ಚಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿರಬೇಕು.